Πόσο ωφέλιμη είναι σήμερα, για τον τόπο και το Κυπριακό, μία συζήτηση ενδεχόμενης ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ; Μια συζήτηση το έναυσμα της οποίας έδωσε με τοποθέτησή του ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Το δεδομένο ότι η Τουρκία, κράτος-μέλος της Συμμαχίας, αντιδρά σε ενδεχόμενη συζήτηση, πόσω μάλλον ένταξη, γιατί διαφεύγει όσων είτε στηρίζουν είτε διαφωνούν με μια τέτοια προοπτική; Χάρης Γεωργιάδης από τον ΔΗΣΥ και Γιώργος Κουκουμάς από το ΑΚΕΛ απαντούν στις ερωτήσεις του «Π».
Χάρης Γεωργιάδης:
Διασφάλιση και όχι υποταγή η ένταξή μας
Συνιστά εξωτερική πολιτική η υποταγή στα σχέδια των μεγάλων και δυνατών, όπως είναι το ΝΑΤΟ;
Τα περί «υποταγής στα σχέδια των μεγάλων και των δυνατών» μου θυμίζουν το «ΕΟΚ-ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο». Πρόκειται για προσεγγίσεις και συνθήματα μιας άλλης εποχής, από τα οποία κάποιες πολιτικές δυνάμεις φαίνεται πως δεν έχουν απαλλαγεί. Θέση μας είναι πως η ένταξη στο ΝΑΤΟ -όπως και η ένταξη στην ΕΕ- δεν συνιστά υποταγή αλλά διασφάλιση. Επειδή κορυφαία προτεραιότητα για όλα τα κράτη είναι η ασφάλειά τους, μέσα και από τη συμμετοχή σε συμμαχίες και συνασπισμούς. Σε αυτό το πλαίσιο, η Κύπρος πολύ ορθά επέλεξε πριν από 20 χρόνια την ένταξή της στην ΕΕ και κατ’ επέκταση στη Δύση, μαζί με τις άλλες φιλελεύθερες Δημοκρατίες της Ευρώπης και του κόσμου. Πρέπει να αξιοποιήσουμε τις ευκαιρίες που διαμορφώνονται σήμερα και να επιδιώξουμε τη συμμετοχή μας σε όλες τις δυτικές δομές ασφάλειας, περιλαμβανομένου ασφαλώς και του ΝΑΤΟ.
Η Κύπρος, χώρα υπό κατοχή, ζητά τη στήριξη όλων για άρση της. Δεν θα έπρεπε να έχει ξεκάθαρη στάση και πολιτική έναντι των αδυνάτων όπως εμείς;
Δεν είναι μόνο θέμα δυνατού ή αδυνάτου. Είναι κυρίως θέμα του ορθού και του δίκαιου.
Σε έναν πόλεμο δεν υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί. Δεν γίνεται να κατηγορείτε άλλους για μεροληπτική στάση, όταν κι εσείς έχετε ξεκάθαρη θέση έναντι του Ουκρανικού, αλλά όχι κι έναντι του Παλαιστινιακού…
Τι εννοείτε δεν υπάρχουν «καλοί και κακοί» σε έναν πόλεμο; Δηλαδή αυτός που αγωνίζεται για να διατηρήσει την ελευθερία του είναι το ίδιο με τον εισβολέα; Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο η Γερμανία του Χίτλερ ήταν το ίδιο με την Ελλάδα και τις χώρες που δέχθηκαν την επίθεση των Ναζί; Το 1974 η Εθνική Φρουρά ήταν το ίδιο με τον τουρκικό στρατό; Όχι βέβαια. Και με τον ίδιο τρόπο, δεν μπορούμε να εξισώνουμε την Ουκρανία που αγωνίζεται για την ελευθερία της με τη Ρωσία του Πούτιν που εισέβαλε. Ή να εξισώνουμε το Ισραήλ με τους φανατικούς ισλαμιστές τρομοκράτες της Χαμάς και της Χεζμπολάχ. Αυτό δεν σημαίνει ότι με βρίσκουν σύμφωνο οι επιλογές της κυβέρνησης Νετανιάχου. Έχω πει αρκετές φορές ότι το Ισραήλ πρέπει να κερδίσει τον πόλεμο αλλά πρέπει να κερδίσει και την ειρήνη, κάτι που ο κυβερνητικός συνασπισμός στο Ισραήλ παραγνωρίζει. Αλλά γεγονός παραμένει ότι το Ισραήλ αποχώρησε από τη Γάζα το 2005, στην οποία διοχετεύτηκαν δισεκατομμύρια ξένης βοήθειας και, αντί να μετατραπεί σε μια ευημερούσα και ασφαλή πατρίδα για τους Παλαιστίνιους, έγινε ορμητήριο φανατικών ισλαμιστών τρομοκρατών, κάτι που οδήγησε στα σημερινά δεινά.
Τι σημαίνει σωστή ερμηνεία των συσχετισμών στη σημερινή εποχή; Δεν πρέπει να λειτουργεί και από την ανάποδη και να αφορά και την Κύπρο και τους συσχετισμούς γύρω από αυτήν;
Κανένας συσχετισμός δυνάμεων και καμία προσήλωση σε αρχές και αξίες δεν μπορεί να κατατάσσει την Κύπρο οπουδήποτε αλλού εκτός από την Ευρώπη και τη Δύση. Αυτοί είναι οι σύμμαχοι μας, όχι τα αυταρχικά και απολυταρχικά καθεστώτα.
Η συζήτηση για ενδεχόμενη ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν είναι άκαιρη και άσκοπη; Δεν θα ασκεί εσαεί βέτο η Τουρκία;
Είναι δεδομένο πως με άλυτο το Κυπριακό η Τουρκία δεν θα επιθυμούσε και δεν θα διευκόλυνε την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ. Αυτό το κατανοώ. Δυσκολεύομαι όμως να κατανοήσω γιατί κάποιοι στη δική μας πλευρά επίσης δεν επιθυμούν την ένταξη. Αντιθέτως, θεωρώ πως μια μεθοδική προσπάθεια προσέγγισης και οικοδόμησης σχέσεων με το ΝΑΤΟ θα ενίσχυε την υπόσταση και την ασφάλειά μας. Το ενδεχόμενο ενάσκησης βέτο από την Τουρκία είναι υπαρκτό, αλλά δεν πρέπει να μας αποτρέπει από το να επιβεβαιώνουμε έμπρακτα τον δυτικό μας προσανατολισμό, να έχουμε αξιόπιστη εξωτερική πολιτική αλλά και μια στρατηγική ανάλογη με εκείνη που οδήγησε στην ένταξή μας στην ΕΕ. Εξάλλου και η ένταξή μας στην ΕΕ θεωρείτο αδιανόητη, αλλά, μέσω μιας αξιόπιστης στρατηγικής που ο Γλαύκος Κληρίδης χάραξε σε συνεργασία με την Ελλάδα, πετύχαμε το ακατόρθωτο.
Γιώργος Κουκουμάς
Βάζουμε την Κύπρο στην μπούκα του κανονιού
«Ούτε ΗΠΑ ούτε ΝΑΤΟ, η Κύπρος δεν είναι προτεκτοράτο»… Περίοδο Ψυχρού Πολέμου και εντάσεων ανάμεσα σε ΝΑΤΟ και πάλαι ποτέ Σύμφωνο της Βαρσοβίας δεν θυμίζει το σύνθημα σήμερα, εν έτει 2024;
Τα ερωτήματα είναι πολύ πρακτικά και δεν αφορούν το παρελθόν. Θα ενισχυθεί άραγε η ασφάλεια της χώρας με το ΝΑΤΟ; Ή τελικά θα βρεθεί -ένεκα γεωγραφίας και μεγέθους- στην μπούκα του κανονιού μέσα σε όλες τις γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις της περιοχής; Τι θέλουμε τελικά; Να απαλλαγεί η Κύπρος από όλους τους ξένους κηδεμόνες, στρατούς και βάσεις; Ή να φορτωθεί κι άλλους με τον κ. Χριστοδουλίδη να μοιράζει βάσεις στις ΗΠΑ ως το νησί να είναι αμπελοχώραφό του; Πώς θα βγούμε κερδισμένοι μπαίνοντας σε έναν οργανισμό όπου η κατοχική δύναμη έχει συντριπτικό πλεονέκτημα;
Η Κυπριακή Δημοκρατία χρειάζεται ισχυρές, αξιόπιστες και επωφελείς συμμαχίες. Πού θα τις βρει, όταν οι παραδοσιακοί της σύμμαχοι είτε δεν υπάρχουν πια ή, κι αν υπάρχουν, δεν έχουν καμιά ισχύ;
Ο κ. Χριστοδουλίδης δεν κτίζει συμμαχίες, παρέχει εκδούλευση σε ΗΠΑ και Ισραήλ. Η διαφορά είναι αβυσσαλέα. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει την πολυτέλεια να διαλύσει τις σχέσεις της με κανένα από τα ισχυρά κράτη του κόσμου, και ιδιαίτερα τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Όμως ο νόμος Μενέντεζ-Ρούμπιο -για όποιον τον διάβασε- δεν είναι τις αμερικανοκυπριακές σχέσεις που προωθεί, αλλά την καταστροφή των σχέσεων Κύπρου - Ρωσίας.
Η δε στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ, το οποίο επιτίθεται σε σειρά κρατών της περιοχής, αναπόφευκτα θέτει τη χώρα μας απέναντι από το μεγαλύτερο μέρος των γειτόνων μας. Τι υπηρετεί το συμφέρον της Κύπρου τελικά; Να είναι «προκεχωρημένο φυλάκιο της Δύσης» ή γέφυρα ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο;
Μπορεί η Κύπρος να πει «όχι» στη χρήση των Βρετανικών Βάσεων για στρατιωτικούς σκοπούς, όταν αυτό υπαγορεύεται από τις σχετικές συμφωνίες που έδωσαν στη χώρα μας την ανεξαρτησία της;
Η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης απαιτεί συγκατάθεση της Κυπριακής Δημοκρατίας για χρήση των Βάσεων από κράτη εκτός Κοινοπολιτείας, όπως είναι οι ΗΠΑ οι οποίες, ωστόσο, αλωνίζουν στις Βάσεις. Αν όντως η κυβέρνηση δεν έδωσε τέτοια συγκατάθεση, τότε, προφανώς, οι ΗΠΑ δεν λογαριάζουν ούτε την κυβέρνηση ούτε το κράτος. Και είναι χρήσιμο να γνωρίζουμε τι αντιμετώπιση να περιμένουμε από τους πολύφερνους νέους συμμάχους.
Η κυβέρνηση δεν συναισθάνεται τους κινδύνους που δημιουργούνται με την εμπλοκή των Βάσεων στον πόλεμο του Ισραήλ, κάτι που καθιστά το νησί μας στόχο. Αφού δεν συγκινούνται για τη σφαγή των γειτονικών λαών, τουλάχιστον ας συγκινηθούν για την ασφάλεια του κυπριακού λαού.
Σε έναν πόλεμο δεν υπάρχουν οι καλοί και οι κακοί. Γιατί το ΑΚΕΛ δεν αντιδρά το ίδιο για τους μισθοφόρους του ρωσικού στρατού όπως αντιδρά για τα νατοϊκά όπλα προς ενίσχυση της Ουκρανίας;
Όλες οι πολιτικές δυνάμεις καταδίκασαν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Ωστόσο, μόνο το ΑΚΕΛ μιλά και για τον ρόλο του ΝΑΤΟ στη σύγκρουση και υποδεικνύει ότι οι ΗΠΑ συνειδητά επιδιώκουν τη διαιώνιση του πολέμου, εξ ου και εξοπλίζουν ασταμάτητα τον Ζελένσκι. Όπως συμβαίνει και στον πόλεμο στη Γάζα. Όλοι καταδίκασαν τις δολοφονίες αμάχων κατά την 7η Οκτωβρίου. Αν όμως σας ζητήσω να μου βρείτε μία δήλωση της κυβέρνησης ή του ΔΗΣΥ τον τελευταίο χρόνο που να καταδικάζει τη γενοκτονία, τα εγκλήματα πολέμου, την κατοχή από το Ισραήλ δεν θα βρείτε ούτε μία. Εδώ είναι η υποκρισία. Κραυγαλέα και κυνική. Πάντως, όταν επανέρχεται πάνω από τα κεφάλια της ανθρωπότητας ο εφιάλτης ενός παγκόσμιου πολέμου και μάλιστα πυρηνικού, όλοι θα έπρεπε να ζητούν κατάπαυση του πυρός, διπλωματία, ειρηνευτικές πρωτοβουλίες και όχι να πωρώνονται με την κλιμάκωση.
Η συζήτηση για ενδεχόμενη ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ δεν είναι άκαιρη και άσκοπη; Δεν θα ασκεί εσαεί βέτο η Τουρκία;
Πιθανόν. Όπως πιθανόν είναι τελικά να ζητηθεί από την Κύπρο να προβεί σε παραχωρήσεις προκειμένου να συναινέσει η Τουρκία. Αυτά όμως να τα απαντήσουν όσοι θέτουν θέμα ΝΑΤΟ, όχι εμείς. Ειδικά ο κ. Χριστοδουλίδης οφείλει απάντηση γιατί δεν έθεσε ενώπιον του κυπριακού λαού προεκλογικά όσα προωθεί σήμερα: ένταξη στο ΝΑΤΟ, παραχώρηση βάσεων στις ΗΠΑ, διάλυση των σχέσεων με Ρωσία και Κίνα;
Εγείρονται επίσης ερωτηματικά για το ποια είναι τελικά τα σχέδια του κ. Χριστοδουλίδη στο Κυπριακό; Πώς θα συνεχιστούν οι συνομιλίες στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες και όσων αυτό προνοεί για την πτυχή της ασφάλειας όταν ανοίγει θέμα ένταξης στο ΝΑΤΟ; Πώς θα υιοθετηθεί η λύση του Κυπριακού από το Σ.Α. του ΟΗΕ όταν θα προβλέπει ένταξη στο ΝΑΤΟ; Άλλο αναπάντητο ερώτημα είναι πώς ενισχύεται η ασφάλεια της Κύπρου με ένταξη στο ΝΑΤΟ, όταν η κατ’ εξοχήν απειλή για την ασφάλειά της προέρχεται από ένα μέλος της Συμμαχίας, τον υπαρχηγό της στην περιοχή κατ’ ακρίβεια. Η περίπτωση της Ελλάδας είναι διαφωτιστική. Η «ειρήνη» και «σταθερότητα» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που τάχα διασφαλίζει το ΝΑΤΟ, δεν σχετίζεται με διεθνές δίκαιο ή «συμμαχικό αλληλοσεβασμό». Αλλά με τον εξαναγκασμό της Ελλάδας να υποχωρεί κάθε φορά στις αξιώσεις της Τουρκίας που αμφισβητεί ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και «γκριζάρει» το Αιγαίο.
